آخرین مطالب
امکانات وب
جوشکاری قطعات فلزی، عملیاتی بسیار رایج در صنعت است. این کار معمولا با روش قوس الکتریکی انجام می‌شود که خود انواع گوناگونی دارد. علاوه بر نکات جوشکاری آهن آلات لازم است حتما نکات ایمنی نیز رعایت شود تا از حوادث خطرناک جلوگیری شود.
بنابراین در این مقاله به نکات ایمنی، کلیات جوشکاری با روش قوس الکتریکی و انواع گوناگون این روش و همچنین نقص‌های موجود در جوش‌ها اشاره شده است.
جوشکاری چیست ؟
جوشکاری آهن به زبان ساده اتصال دو قطعه آهن به یکدیگر است. البته این فرآیند برای ترمیم بخش‌های از بین رفته یا شکسته سازه هم به کارگرفته می‌شود. در جوشکاری از گرما، فشار یا هردو استفاده می‌شود. این عملیات بسیار مهم و جدی است و نیاز به مهارت بالا دارد و اگر نادرست انجام شود منجر به خسارت می‌شود بنابراین علاوه بر رعایت نکات جوشکاری، انجام آن باید توسط فردی متخصص صورت گیرد.
جوشکاری روش‌ها و مراحل مختلفی دارد که هرکدام در شرایط خاصی مورد استفاده قرار می‌گیرند و لازم است نکات جوشکاری آهن آلات در انجام این عملیات رعایت شود اما قبل از اقدام به جوشکاری به جمله معروف اول ایمنی بعد کار می‌رسیم! و لازم است توجه ویژ‌ه‌ای به آن کنیم.
نکات ایمنی در جوشکاری :
از مهمترین نکات جوشکاری آهن آلات، نکات ایمنی است. رعایت این موارد باعث می‌شود از خسارت‌های جانی و مالی پیشگیری کنید پس به شدت بر رعایت آنها سخت‌گیر باشید. تجهیزات ایمنی لازم برای جوشکاری عبارتاند از :
- عینک محافظ
- حفاظ صورت
- ماسک جوشکاری دستی با لنز‌های فیلتر شده
- کلاه مقاوم دربرابر اشعه
- دستکش مقاوم
- لباس با آستین کامل و یقه دکمه‌دار
- شلوار کار نسوز
- کفش ایمنی
برای حفظ ایمنی، به هیچ وجه نباید درکنار مواد قابل انفجار یا گازهای قابل اشتعال دستگاه جوشکاری را روشن کرد همچنین اگر ماشین جوشکاری خراب است نباید از آن استفاده شود و حتما بهتر است توسط یک متخصص تعمیر شود.
کابل جوشکاری از نیروی برق تغذیه می‌کند بنابراین نکات مربوط به عایق بودن و ایمنی کابل‌های الکتریکی باید رعایت شود تا امکان برق‌گرفتگی به حداقل برسد علاوه بر این نکات زیر برای اطمینان از ایمنی کابل‌ها باید رعایت شود.
- به هیچ عنوان از کابل‌های پاره یا معیوب استفاده نکنید.
- برای انتخاب جنس کابل، شرایط محل کار را درنظر بگیرید.
- برای طولانی‌تر کردن کابل، چند کابل به هم متصل می‌شوند دقت کنید در محل اتصال کابل‌ها عایق‌کاری لازم را انجام دهید.
- توجه کنید کابل در آب یا مواد روغنی قرار نگیرد.
درنهایت اگر جوشکاری در محل سربسته درحال انجام است لازم است تهویه مناسب وجود داشته باشد.
مراحل جوشکاری آهن آلات :
به طور کل جوشکاری را می‌توان در 4 گام خلاصه کرد که در هر گام باید اصول جوشکاری آهن آلات رعایت شود که به طور کلی به آنها اشاره شده است.
- آماده کردن دستگاه جوش
دستگاه جوش دارای دوکابل است که یکی گیره یا اتصال است و دیگری انبر که الکترود درون آن قرار می‌گیرد. کابل اتصال یا گیره به قطب منفی و کابل انبر به قطب مثبت وصل می‌شود سپس می‌توان دستگاه را روشن نمود.
- آماده سازی محل جوش
این نکته را مدنظر داشته باشید که هرفلزی را نمی‌توان جوش داد پس به نوع فلز دقت کنید سپس کابل گیره را به قطعه متصل کنید. دقت کنید سیم گیره هم حتما باید به قطعه وصل شود تا اتصال با دستگاه برقرار شود. اگر سیم گیره روی قطعه آهن لغزش داشته باشد کابل به سرعت داغ می‌شود.
- آماده کردن الکترود
با رعایت نکات ایمنی به سراغ آماده کردن الکترود یا به عبارتی سیم جوش می‌رویم. الکترود را میان انبر قرار می‌دهیم و آمپر دستگاه که انتخاب مناسب آن مهم است را با کلید پیچ مانند تنظیم می‌کنیم.
- انجام جوشکاری
کار اصلی در این قسمت انجام می‌شود و دقیقا اینجاست که باید نکات جوشکاری آهن آلات رعایت شود که در ادامه مفصل‌تر به آنها اشاره می‌شود بهتر است ابتدا برای اتصال دو قطعه از چند خال جوش استفاده کنید. جوشکاری معمولا به واسطه فرآیند قوس الکتریکی ایجاد می‌شود.
جوشکاری با روش قوس الکتریکی :
تخلیه بار الکتریکی در میان گاز یونیزه شده که در فاصله خاصی بین الکترود و قطعه ایجاد می‌شود قوس الکتریکی نام دارد. حرارت لازم برای ذوب مصالح در این روش توسط قوس الکتریکی تامین می‌شود. اگر الکترود مورد استفاده در این روش از جنس تنگستن باشد هنگام انجام جوشکاری الکترود ذوب نمی‌شود بنابراین الکترود مصرف نمی‌شود درغیر این صورت و اگر الکترود از جنس فلز با نقطه ذوب پایین باشد همزمان با ایجاد قوس انتهای الکترود ذوب می‌شود.
مقاومت الکتریکی زیاد قوس حرارت زیادی تولید می‌کند که باعث ذوب الکترود و لبه‌های دوقطعه فلز پایه در داخل حوضچه مذاب می‌شود در داخل حوضچه فلز پایه و جوش با هم مخلوط می‌شوند و با حرکت الکترود به سمت جلو حوضچه‌های قبلی سرد شده و نوار جوش تشکیل می‌دهند. این روش انواع مختلفی دارد که لازم است بررسی شوند و نکات جوشکاری آهن آلات در اجرای آنها رعایت شود.
ترفند های جوشکاری آهن آلات :
نکات جوشکاری آهن آلات در قسمت‌های مختلف این فرآیند متفاوت است و باید رعایت شود چون بر کیفیت جوش بسیار اثرگذار است.
نوع جریان جوشکاری : نوع جریان می‌تواند مستقیم یا متناوب باشد این جریان توسط ماشین‌های جوشکاری تامین می‌شود که انواع مختلفی دارند مثل ترانسفورماتور، رکتی‌فایر، دینام، ژنراتور و اینورتر جوشکاری.
شدت جریان : به ضخامت قطعه و قطر الکترود بستگی دارد و بهتر است به میزان آمپری که سازنده الکترود پیشنهاد داده توجه کرد. در این خصوص جداولی هم وجود دارد که می‌توانید به آنها مراجعه کنید به طور مثال اگر قطر الکترود 4- 5 میلیمتر باشد و ضخامت قطعه 6-10 میلیمتر شدت جریان مناسب عددی بین 150-200 آمپر است.
طول قوس : فاصله بین سر الکترود تا سطح قطعه مورد جوشکاری به هنگام برقراری قوس است. در صورتی که ولتاژ زیاد باشد ممکن است موجب انحراف قوس شود و اگر ولتاژ کم باشد طول قوس کوچک بوده و برقراری قوس مشکل است به طور کل بهتر است طول قوس کمتر از قطر الکترود مصرفی باشد. اما دقت کنید فاصله انبر و قطعه مهم است اگر انبر زیاد نزدیک باشد به قطعه می‌چسبد، اتصال کوتاه ایجاد می‌شود و باعث فشار به دستگاه جوش یا شاید سوختن آن شود اگر انبر دور باشد الکترود یا سیم جوش ذوب می‌شود و به سطح قطعه می‌پاشد و گاهی باعث سوراخ شدن آهن نیز می‌شود.
سرعت پیشروی : این سرعت با ضخامت فلز مورد جوشکاری، مقدار جریان، اندازه و شکل جوش تغییر می‌کند اما به طور کلی سرعت مناسب برای یک جوش ساده به این صورت است که سرعت تشکیل حوضچه مذاب دوبرابر قطر الکترود باشد.
زاویه الکترود : ابتدا حالت‌های مختلف جوشکاری را بررسی می‌کنیم و سپس وضعیت جوشکار با توجه به آنها تعیین می‌شود. اعضای فلز پایه نسبت به هم در حالت‌های، روی هم، لب‌به‌لب، پیشانی، گونیا و سپری قرار می‌گیرند و با توجه به این حالات، وضعیت‌های محتمل جوشکار عبارتاند از تخت، افقی، قائم و بالای‌سر که راحت‌ترین وضعیت، تخت است و دشوارترین آن بالای سر، سربالا یا سقفی و البته یک جوشکار ماهر باید بتواند تمام این حالات را انجام دهد.
انواع جوشکاری قوس الکتریکی :
- با الکترود دستی (SMAW)
این روش با ذوب فلز پایه، فلز الکترود و روکش آن همراه است و الکترود به عنوان یک پرکننده عمل می‌کند همچنین قسمتی از پوشش الکترود به گاز محافظ و بخشی دیگر به گل یا سرباره تبدیل می‌شود.
- زیر پودری (SAW)
از الکترود بدون روکش استفاده می‌شود و پودر نقش ماده محافظ را بازی می‌کند.
- توو پودری (FCAW)
از الکترود ممتد فلزی لوله‌ای شکل استفاده می‌شود که درون خود مواد حفاظتی دارد. این روش خودکار است و ماده محافظ به صورت نوار پودری روی جوش ریخته می‌شود.
- با گاز محافظ (GMAW)
از الکترود بدون پوشش به صورت ممتد و گازی که به عنوان ماده محافظ جلوی ورود هوا به حوضچه را می‌گیرد استفاده می‌شود اگر این گاز بی‌اثر باشد نوع جوشکاری MIG و اگر فعال باشد MAG است. انواع گازهای مورد استفاده در این روش عبارتاند از هلیوم، آرگون و دیاکسیدکربن که استفاده از گاز دیاکسیدکربن به تنهایی یا مخلوط با دیگر گازها در این روش رایج است. چون این نوع جوش به تجهیزات خاص نیاز دارد استفاده از آن در کارخانه میسر است و در کارگاه به دلیل وزش باد مورد استفاده قرار نمی‌گیرد.
- با الکترود تنگستنی و حفاظت گاز خنثی (GTAW/TIG)
در میان همه روش‌ها این روش ظاهر بسیار خوبی دارد و در عین حال گران‌تر است از طرفی نرخ رسوب و سرعت کمتری دارد.
- پلاسما (PAW)
اگر در جوشکاری با الکترود تنگستنی از پلاسما استفاده شود به آن PAW می‌گویند.
- کربنی (CAW)
از الکترود کربنی در این روش استفاده می‌شود.
نقص های موجود در جوش :
- وجود تخلخل یا حفره
- حضور تنگستن
- فرو رفتگی زیر خط جوش
- ترک خوردن جوش
- جوش نخوردن کامل
با رعایت نکات جوشکاری آهن آلات و انجام این عملیات توسط یک جوشکار حرفه‌ای باید به یک جوش باکیفیت برسیم که فاقد اینگونه نواقص است.
روش های جوشکاری آهن آلات :
انواع روش های قوس الکتریکی در این مقاله مورد بررسی قرار گرفت همچنین نکات جوشکاری آهن آلات در هر قسمت ارائه شد اما با وجود تمام این موارد باز هم انجام عملیات جوشکاری نیاز به یک فرد ماهر دارد. پس برای رسیدن به یک جوش باکیفیت حتما از فرد خبره استفاده کنید همچنین درنظر داشته باشید که نکات ایمنی را رعایت کنید تا دچار حادثه نشوید.
مرجع آهن ...
برچسب : نویسنده : آتوسا iron-reference بازدید : 88